ไฮโดรเจน พลังงานสะอาดที่ไม่เกินเอื้อม

ไฮโดรเจนคือพลังงานสะอาดที่กำลังถูกจับตามองในฐานะทางเลือกใหม่ที่จะทำให้อุตสาหกรรมและเศรษฐกิจของประเทศต่าง ๆ สามารถก้าวเข้าสู่การดำเนินกิจการควบคู่ไปกับการรักษาสิ่งแวดล้อมและยับยั้งวิกฤต climate change ที่โลกเรากำลังเผชิญอยู่

ไฮโดรเจนนั้นแตกต่างกับพลังงานปิโตรเลียม เช่น น้ำมัน ถ่านหิน หรือก๊าซธรรมชาติ เป็นพลังงานที่ไม่ก่อให้เกิดการปล่อยก๊าซที่เป็นอันตรายต่อสภาพอากาศ นักวิทยาศาสตร์และสถาบันวิจัยจำนวนมากทั่วโลกจึงมีความพยายามในการเร่งพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อให้พลังงานไฮโดรเจนได้ถูกนำมาปรับใช้จริง และเป็นส่วนสำคัญในการเปลี่ยนผ่านการพึ่งพาปิโตรเลียม ไปสู่พลังงานสะอาดและการลดก๊าซเรือนกระจก

อย่างไรก็ตาม ความซับซ้อนยังมีอยู่ โดยเฉพาะต้นทุนที่สูง กระบวนการผลิตไฮโดรเจนที่มีต้นทุนถูกที่สุดนั้นกลับมาจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิลเสียเอง (grey/brown hydrogen) ในขณะที่กระบวนการผลิตอื่น ๆ เช่น จากพลังงานหมุนเวียน (green hydrogen) หรือจากกระบวนการ CCS (blue hydrogen) กลับมีต้นทุนที่สูงมาก ดังนั้นการจะนำไฮโดรเจนมาปรับใช้ในระดับประเทศนั้นจึงจำเป็นต้องมีพัฒนาการทางเทคโนโลยีที่มากพอ และการลงทุนในภาคส่วนต่าง ๆ จึงจะสามารถเป็นพลังงานที่จับต้องได้และพร้อมใช้งานอย่างเต็มรูปแบบ

สำหรับไทยนั้น ตั้งแต่ปี 2561 เป็นต้นมา กระทรวงพลังงานได้มีการจัดทำและปรับปรุงแผนพัฒนาพลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก (AEDP2018) ซึ่งมีเป้าหมายในการส่งเสริมและพัฒนาให้พลังงานทดแทนถูกนำมาใช้ในประเทศมากขึ้น โดยมีกรอบระยะเวลาถึงปี 2580 ซึ่งเป็นความร่วมมือจากทั้งภาครัฐ รัฐวิสาหกิจ และเอกชน เพื่อเร่งพัฒนาพลังงานทางเลือกให้เป็นนโยบายระดับชาติ

เมื่อปลายปี 2565 ที่ผ่านมาก็ได้มีความร่วมมือกันระหว่าง ปตท., ปตท. OR, โตโยต้า และ บางกอกอินดัสเทรียลแก๊ส (BIG) เปิดตัวโครงการนำร่องเชื้อเพลิงไฮโดรเจนแห่งแรกของไทย โดยพันธมิตรแต่ละฝ่ายได้ยืนยันความมุ่งมั่นในการพัฒนาพลังงานทางเลือกให้เกิดขึ้นจริงในไทย

หรือเมื่อกรกฎาคมที่ผ่านมา สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน ร่วมกับ กฟผ. ก็ได้มีการวางแผนริเริ่มโครงการนำร่องการใช้เชื้อเพลิงพลังงานไฮโดรเจนเพื่อใช้กับระบบขนส่งเช่นเดียวกันด้วย จะเห็นได้ว่าการเร่งพัฒนาพลังงานทางเลือก โดยเฉพาะไฮโดรเจนนั้นถือเป็นความพยายามของทุกภาคส่วน ซึ่งทำให้อนาคตของพลังงานไฮโดรเจนนั้นไม่ใช่สิ่งไกลเกินเอื้อม และในช่วงชีวิตของคนยุคปัจจุบันอาจจะได้เห็นการใช้พลังงานสะอาดอย่างทั่วถึงทั้งในไทยและในประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก