การจะได้มาซึ่งบริบทสังคมที่ดี ล้วนมีสิ่งที่คุณต้อง ‘แลก’

สังคมรอบตัวที่ดีย่อมเป็นที่ต้องการของมหาชน และการพัฒนาให้สังคมรอบตัวมีความใหม่ ทันสมัย และดียิ่งขึ้น คือ ความใฝ่ฝันของทุกคน เพราะคงไม่มีใครมากนักที่ยังอยากอยู่ในสภาพบรรยากาศทางสังคมแบบเดิม ๆ ไม่พัฒนาให้ดีขึ้น แต่อะไรคือ สังคมใหม่ที่ดี และจะทำอย่างไรให้สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นจริงได้

สิ่งแรกที่ทุกคนมักนึกถึงโดยเฉพาะในสังคมเมือง และคาดหวังไว้เป็นอย่างยิ่ง คือ การมีทางเท้าที่ดี กว้าง และสามารถใช้ได้จริง ไม่ถูกลดทอนศักยภาพการใช้งานทางเท้า แต่การผลักดันการมีทางเท้าที่มีคุณภาพและกว้างขวาง ย่อมมีมูลค่าทางสังคมที่ต้องจ่าย โดยเฉพาะการเอาร้านค้าข้างทางออกจากทางเท้า เพื่อให้มีพื้นที่ทางเท้ากว้างขึ้นและมีบรรยากาศรอบตัวที่สะอาด รวมทั้งการใช้เงินทุนในการพัฒนาทางเท้าให้มีคุณภาพมากขึ้น จึงเป็นจุดกลางทางที่ผู้คนทางสังคมจะต้องตกลงกันในสังคมเพื่อให้การเปลี่ยนผ่านทางกายภาพในสังคมเป็นการเปลี่ยนผ่านที่รับได้ทุกฝ่ายและเป็นประโยชน์ต่อภาพรวมได้ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว

นอกจากเรื่องทางเท้าแล้ว สิ่งที่ทุกคนใฝ่ฝันอย่างยิ่งไม่ว่าจะเป็นในสังคมชนบทหรือสังคมเมือง คือ สภาพแวดล้อมที่สะอาด การจราจรไม่ติดขัด มีการพัฒนาทางสังคมอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งทั้งหมดนี้จะเกิดขึ้นได้ ด้วยการเคารพกฎทางสังคม การสร้างกติกาเพื่อลดความหนาแน่นทางการจราจรหรือขยายขีดความสามารถด้านการคมนาคมผ่านการลงทุนในโครงข่ายถนนหรือระบบขนส่งมวลชนต่าง ๆ การรักษาความสะอาดพื้นที่สาธารณะให้คงความสะอาด ร่มรื่น ทั้งหมดนี้จะต้องใช้พลังทางการเมือง การเงินและวาระทางสังคมรวมกันในการผลักดันเป้าหมายเหล่านี้ให้เกิดขึ้นจริง ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายเลยที่จะผลักดัน เพราะการผลักดันโครงการขนาดใหญ่เหล่านั้นก็จะมีผู้ที่ได้ประโยชน์และผู้ที่เสียประโยชน์จากการผลักดันโครงการต่าง ๆ ข้างต้น รวมทั้งการบังคับใช้ระเบียบทางสังคมอย่างจริงจังก็ย่อมมีผู้คนที่พอใจและก็ไม่พอใจกับการบังคับใช้เช่นกัน บ้างก็ว่าจะทำให้สังคมเจริญหูเจริญตามากขึ้น บ้างก็ว่าจะทำให้สังคมขาดชีวิตชีวากลายเป็นสังคมไร้ชีวิต บ้างก็ว่าทำไมไม่ใช้เงินไปสนับสนุนการใช้ชีวิตของตนมากขึ้นแทนที่จะลงกับโครงการขนาดใหญ่ บ้างก็ว่าทำไมไม่จริงจังกับการพัฒนาสังคมอย่างจริงจังมากกว่านี้และให้ภาพรวมเติบโตมากขึ้น ทั้งหมดนี้คือ มุมมองความเห็นของผู้คนในสังคมที่ย่อมแตกต่างกัน กล่าวคือ ทุกคนต่างที่จะมองเห็นปัญหาในรูปแบบที่คล้ายกันแต่มีวิธีการแก้ไขปัญหาที่แตกต่างกันอย่างลิบลับ

ดังนั้น การปรึกษาหารือ หาจุดการพัฒนาที่ทุกภาคส่วนยอมรับกันได้ การรับรู้เหตุผลที่ต้องยอมรับระเบียบทางสังคมร่วมกันจึงเป็นสิ่งสำคัญไม่แพ้เรื่องทางเท้าที่ควรหาจุดร่วมที่ลงตัวและสร้างสรรค์

ทั้งหมดจึงเป็นคำถามสำคัญยิ่ง ว่า เราจะทำให้สังคมรอบตัวดีกว่าที่ควรจะเป็นและสามารถเกิดขึ้นได้จริงได้อย่างไร และจะนำของเก่าที่ดีอยู่แล้วในสังคมรอบตัวกับของใหม่ ๆ ที่ดีมารวมกันเป็นพลังผลักดันจากเครื่องจักรทางสังคมให้เดินหน้าได้อย่างทรงพลังได้อย่างไร ด้วยความคิดสร้างสรรค์ กำลัง และการมีจิตสำนึกร่วมกัน เพื่อให้การพัฒนาสังคมดังกล่าวสามารถเกิดขึ้นได้จริง ก็คงเป็นคำถามที่รอคอยคำตอบกันต่อไป