บารอนเจคอบ รอธไชลด์ มหาเศรษฐีผู้ใจบุญต่อชาวยิว อิสราเอล กับจุดเริ่มต้นของ โศกนาฏกรรมการความขัดแย้งในปาเลสไตน์

เมื่อวันที่ 26 ก.พ. 2567 ที่ผ่านมา บารอนเจคอบ รอธไชลด์ บารอนรอดชายด์คนที่ 4 ได้เสียชีวิตที่กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร สิริรวมอายุได้ 87 ปี เป็นขุนนางแห่งสหราชอาณาจักร, นายธนาคารเพื่อการลงทุน, นักธุรกิจ และสมาชิกตระกูลนายธนาคารรอดชายด์

นอกจากนี้ เขายังถือได้ว่าเป็นผู้มีคุณูปการต่ออิสราเอลอย่างมาก ผ่านงานของมูลนิธิยัด ฮานาดิฟ (มูลนิธิ รอดชายด์) มูลนิธิที่อุทิศเพื่อพัฒนาอิสราเอลให้เป็นสังคมที่มีสุขภาพดี มีชีวิตชีวา และเป็นประชาธิปไตย มุ่งมั่นต่อค่านิยมของชาวยิว (ไซออนนิส – Zionism) 

ทั้งนี้เมื่อวันที่ 27 ก.พ. 2567 (ตามเวลาท้องถิ่น) นายเบนจามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอลได้โพสต์ทวิตเตอร์เพื่อเป็นการไว้อาลัยแก่บารอนรอธไชลด์ว่า

“ผมขอแสดงความเสียใจอย่างสุดซึ้งต่อครอบครัวรอธไชลด์ ต่อการจากไปของ ลอร์ดเจคอบ รอธไชลด์ ผู้ใจบุญที่มีชื่อเสียงระดับโลกและเป็นผู้สนับสนุนที่ยิ่งใหญ่ของรัฐอิสราเอล

ในศตวรรษที่ 19 บารอน(วอลเทอร์) รอธไชลด์ได้มีส่วนสนับสนุนที่ขาดไม่ได้ในการวางรากฐานของรัฐยิวในอนาคต ในศตวรรษที่ 20 และ 21 ลอร์ดเจคอบ รอธไชลด์ ยังคงสานต่อประเพณีที่น่าภาคภูมิใจนี้ ชาวอิสราเอลจะระลึกถึงพระองค์ด้วยความกตัญญูและความซาบซึ้งชั่วนิรันดร์” [1]

และสื่ออิสราเอลต่างพากันลงบทความเพื่อสดุดีในตัวเขา [2][3][4] ซึ่งเป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นถึงคุณูปการที่เขามีต่อประเทศอิสราเอล ในด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิตและการศึกษาของชาวยิวในอิสราเอล ในขณะที่สื่อโลกอาหรับกลับกล่าวว่า บารอนเจอคบ รอธไชลด์ปิดปากเงียบมาตลอด เมื่อเป็นประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการเข้ายึดครองและล่าอาณานิคมในปาเลสไตน์ [5]

—

ตระกูลรอธไชลด์ เป็นตระกูลที่ทรงอิทธิพลที่สุดในโลกการเงิน ซึ่งในเว็บไซต์ของบริษัท รอธไชลด์ แอนด์ โค เองยังระบุว่าตนเองเป็นบริษัทผู้ให้บริการด้านการเงินที่ยิ่งใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของโลก และมีสาขามากกว่า 40 แห่งทั่วโลก [6] 

ประวัติศาสตร์ของตระกูลรอธไชลด์ย้อนไปได้ไกลถึง ค.ศ. 1577 ในแฟรงค์เฟิร์ต, จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์(ปัจจุบันคือเยอรมนี) ประกอบธุรกิจค้าขาย และมีสายสัมพันธ์อันดีกับขุนนางศักดินา ก่อนที่จะเริ่มต้นธุรกิจธนาคารในเวลาต่อมา และแผ่ขยายอิทธิพลสู่ออสเตรีย, อังกฤษ, ฝรั่งเศส และเนเปิลส์ (ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของอิตาลี) ก่อนที่จะแผ่นขยายอิทธิพลไปทั่วโลกในปัจจุบัน

ตระกูลรอธไชลด์มีบทบาทด้านการเงินในความขัดแย้งทางการเมืองระดับภูมิรัฐศาสตร์หลายครั้งไม่ว่าจะในสงครามนโปเลียนระหว่างจักรวรรดิฝรั่งเศส กับชาติพันธมิตรยุโรป (ค.ศ. 1803 – 1815)[7] และการประกาศอิสรภาพของบราซิล [8] และรวมไปถึงการให้เงินกู้ยืมแก่จักรวรรดิญี่ปุ่น เพื่อการทำสงครามในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 อีกด้วย [9] 

สำหรับการก่อตั้งประเทศอิสราเอล ตระกูลรอธไชลด์ถือได้ว่ามีบทบาทสำคัญมาตั้งแต่ต้น โดยบารอนวอลเทอร์ รอธไชลด์ บารอนแห่งรอธไลด์คนที่ 2 (ลุงของบารอนเจคอบ รอธไชลด์) เป็นผู้นำในขบวนการไซออนิสต์ (Zionism) และเป็นผู้ผลักดัน “คำประกาศบัลโฟร์ (Balfour Declaration)” ใน ค.ศ. 1917 เพื่อผลักดันให้อังกฤษสนับสนุนการก่อตั้งรัฐยิวในปาเลสไตน์ [10]

อีกทั้งตระกูลรอธไชลด์ ยังเป็นผู้ให้การสนับสนุนการจัดตั้งประเทศอิสราเอลมาตั้งแต่ต้น ด้วยการให้เงินทุนสนับสนุนการเดินทางและตั้งรกรากของชาวยิวในดินแดนปาเลสไตน์ ซึ่งนั่นเป็นผลให้ชื่อของสถานที่ต่าง ๆ ในอิสราเอล ถูกตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่สมาชิกในตระกูลรอธไชลด์หลายแห่ง

ช่วงทศวรรษ 1880 ตระกูลรอธไชลด์ก่อตั้งมูลนิธิยัด ฮานาดิฟ เพื่อให้การสนับสนุนรัฐอิสราเอล ทั้งในด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิต การศึกษา ศิลปวัฒนธรรม ซึ่งเป็นการปูรากฐานความแข็งแกร่งด้านทรัพยากรมนุษย์ให้แก่รัฐอิสราเอลมาโดยตลอด และบารอนเจคอบ รอธไชลด์เป็นประธานคนล่าสุดก่อนที่เขาจะเสียชีวิตลงไปเมื่อไม่นานนี้

และถึงแม้ว่ามูลนิธิยัด ฮานาดิฟของตระกูลรอธไชลด์ จะมิได้มีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงกับด้านการทหาร และการใช้กำลังในการเข้ารุกราน แย่งชิงดินแดนจากชาวปาเลสไตน์ แต่สิ่งที่ตระกูลรอธไชลด์ไม่อาจปฏิเสธได้คือ พวกเขามีส่วนในการเริ่มต้น และเป็นผู้ให้การสนับสนุนการพัฒนาทรัพยากรจำนวนมากแก่รัฐอิสราเอล

ทำให้อิสราเอลมีความแข็งแกร่งทางเศรษฐกิจมากเพียงพอ ที่จะหล่อเลี้ยงกองทัพให้มีความแข็งแกร่งมากเพียงพอที่จะยืนท่ามกลางวงล้อมของชาติมุสลิม และทำการโจมตีชาวปาเลสไตน์อย่างอุกอาจ สวนกระแสความต้องการสันติภาพของนานาชาติ 

ถึงแม้ว่ามือของตระกูลรอธไชลด์จะมิได้เปื้อนเลือด แต่พวกเขาก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าพวกเขาเองก็มีส่วนในการสร้างโศกนาฏกรรมครั้งนี้เช่นกัน