ความเหลื่อมล้ำด้านการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารที่สร้างสรรค์ก็เป็นความเหลื่อมล้ำที่ต้องเฝ้าระวังไว้

ความหมายของความเหลื่อมล้ำ คืออะไร ? และทำไมความเหลื่อมล้ำด้านการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารที่สร้างสรรค์และเสริมสร้างความรู้แก่คนในสังคมจึงเป็นความเหลื่อมล้ำที่ต้องพึงเฝ้าระวังไว้ ?

ความเหลื่อมล้ำ ในความหมายหลัก คือ ความแตกต่างระหว่าง 2 สิ่ง สิ่งหนึ่งมีความเหลื่อมหรือต่ำกว่าสิ่งที่เป็นมาตรฐานกลาง และอีกสิ่งที่หนึ่งที่ล้ำกว่าสิ่งที่เป็นมาตรฐานกลาง ซึ่งเป็นการสื่อสารที่ชี้ถึงความแตกต่างที่รุนแรงและมากกว่าคำว่า “ความแตกต่าง” อย่างเห็นได้ชัด

ซึ่งความเหลื่อมล้ำก็มีหลากหลายตัวชี้วัดในการวัดความเหลื่อมล้ำในสังคมไม่ว่าจะเป็นความเหลื่อมล้ำในด้านของการเข้าถึงทรัพยากร ความเหลื่อมล้ำในด้านการศึกษา รวมทั้งความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงบริการสาธารณสุข ที่มักเป็นความเหลื่อมล้ำที่ได้รับรู้ผ่านสื่อกันอยู่บ่อย ๆ

แต่มีความเหลื่อมล้ำหนึ่งที่ฟังดูไม่ใช่ความเหลื่อมล้ำที่เคยได้ยินบ่อยนักแต่กลับเป็นความเหลื่อมล้ำที่ควรเฝ้าระวังและจริงจังในการแก้ไขปัญหาเพื่อลดความเหลื่อมล้ำประเภทนี้ให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ยิ่งกว่าความเหลื่อมล้ำอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นอยู่แล้วในสังคม

เพราะการละเลยความเหลื่อมล้ำนี้จะนำไปสู่ความเหลื่อมล้ำประเภทอื่น ๆ และปัญหาสังคมที่จะเข้ามาอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะเมื่อความเหลื่อมล้ำดังกล่าวอยู่ในระดับที่สูงและมีค่าเฉลี่ยที่ต่ำกว่าที่ควรจะเป็น

นั่นก็คือ ความเหลื่อมล้ำด้านการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารสร้างสรรค์ เพราะในสังคมที่ความเหลื่อมล้ำการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารมีสูงมาก ๆ ก็จะเป็นโอกาสในการใช้ข้อมูลเป็นประโยชน์ต่อการเข้าถึงทรัพยากรได้มากกว่าคนที่ไม่มีข้อมูลในมือ ซึ่งจะขยายตัวเป็นความเหลื่อมล้ำด้านการเข้าถึงทรัพยากรในอีกทางหนึ่ง

นอกจากนี้ สังคมก็จะเลือกเสพข้อมูลจากข่าวลือที่แทบไม่มีความน่าเชื่อถือและหลักฐานที่สามารถยืนยันถึงการมีอยู่ของข้อเท็จจริงดังกล่าวเพราะเพียงแค่ว่าถูกใจและชื่นชอบในเนื้อหาสาระข่าวดังกล่าวโดยไม่ใส่ใจว่าเป็นเรื่องจริงหรือเรื่องเท็จที่ปรุงแต่งขั้นมา เพราะความไม่รู้และการเข้าไม่ถึงข้อมูลที่จำเป็นต้องเข้าถึง

เมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว ความเหลื่อมล้ำอื่น ๆ จะเกิดขึ้นตามกันเป็นดอกเห็ด ในกรณีที่ค่าเฉลี่ยการเข้าถึงข้อมูลสร้างสรรค์มีในระดับต่ำและความเหลื่อมล้ำของการเข้าถึงข้อมูลสร้างสรรค์มีสูงผสมกัน เพราะข้อมูลในยุคปัจจุบันและอนาคตข้างหน้า คือทรัพยากรอันมีค่าที่สามารถนำสู่การเข้าถึงทรัพยากรอื่น ๆ ได้เป็นอย่างดี

 และการลดความเหลื่อมล้ำดังกล่าวนี้ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายเสียด้วย เพราะจะต้องมีการลงทุนกับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ครั้งใหญ่รวมทั้งการส่งเสริมการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารสร้างสรรค์โดยใช้กลไกที่มีอยู่รวมทั้งการกำกับดูแลการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารสู่ภายนอกขององค์กรต่าง ๆ

ซึ่งการทำเช่นนั้น คือ การต่อสู้กับความไม่รู้ของคน ที่มีความยากอยู่ในตัวอยู่แล้ว และจะต้องใช้ความพยายามของทุกภาคส่วนเพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าถึงข้อมูลสร้างสรรค์เพื่อเป็นโอกาสในการต่อยอดชีวิต

รวมทั้งการทำให้สังคมยอมรับข้อมูลข่าวสารที่เป็นความจริงมากกว่าข้อมูลข่าวสารที่ถูกใจตนเองก็ย่อมไม่ใช่เรื่องง่ายอยู่เช่นกัน เพราะบางครั้งความจริงก็ไม่ใช่สิ่งที่จรรโลงใจสังคมและทำให้สังคมมีความสุข แต่การเข้าถึงข้อมูลข่าวสารที่เป็นจริงจะเป็นประโยชน์ในการทำให้ผู้คนเข้าใจสังคมที่เป็นจริงและเป็นเหตุเป็นผล

ชีวิตที่มีการเข้าถึงข้อมูลสร้างสรรค์ได้มาก ย่อมเป็นชีวิตที่มีความหมายและสามารถต่อยอดอะไรต่าง ๆ ได้มากมาย

การเข้าถึงข้อมูลสร้างสรรค์ได้ยาก นั้นหมายถึง โอกาสในการพัฒนาชีวิตที่น้อยเพราะไม่รู้ช่องทางในการเติบโต จนไม่สามารถเติบโตเท่าทันกลุ่มคนที่เข้าถึงข้อมูลสร้างสรรค์ได้มากกว่า

และถ้ามีความเหลื่อมล้ำด้านการเข้าถึงข้อมูลมาก ๆ ความเหลื่อมล้ำอื่น ๆ โดยเฉพาะในด้านการเข้าถึง

ทรัพยากรและด้านทรัพยากรมนุษย์ ก็จะตามมาอย่างรวดเร็ว จนกลายเป็นอุปสรรคสำคัญในการพัฒนาสังคมและประเทศสู่ความเจริญรุ่งเรืองของทุกคนที่สามารถเข้าถึงได้ในอนาคต เมื่อทุเลาความเหลื่อมล้ำนี้แล้ว ความเหลื่อมล้ำอื่นจะค่อย ๆ ลดลงไปเองด้วยการเข้าถึงโอกาสพัฒนาชีวิตของทุกคน

โดย ชย