เราจะรู้ได้อย่างไร พลังงานที่ใช้สะอาดจริงหรือเปล่า ? ใบรับรองการผลิตพลังงานหมุนเวียน (REC) คือคำตอบ

ภายใต้กระแสตื่นตัวเรื่องสภาวะโลกร้อน ทำให้หลายคนเริ่มตระหนักถึงปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้น รัฐบาลในหลายประเทศ โดยเฉพาะประเทศที่พัฒนาแล้วเริ่มออกมาตรการให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อม ซึ่งรวมไปถึงมาตรการป้องกันการผลิต และนำเข้าสินค้าที่มีกระบวนการผลิตที่ไม่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

สำหรับกระบวนการผลิตนั้น สามารถยืนยันได้จากการได้รับมาตรฐานสากลสำหรับระบบการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมขององค์กร (ISO:14001) แต่สิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ คือพลังงานไฟฟ้า เนื่องจากพลังงานไฟฟ้านั้น ล้วนแต่ถูกส่งผ่านระบบกริด (Grid System) และระบบกริดนั้น รองรับไฟฟ้าจากทุกแหล่งผลิต ไม่ว่าจะจากโรงไฟฟ้าพลังงานฟอสซิลที่ไม่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และโรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

พลังงานไฟฟ้าในกริดเหล่านั้น ไม่สามารถแยกได้เลยว่ามาจากแหล่งพลังงานสะอาดหรือฟอสซิล และการสร้างระบบกริดแยกแหล่งพลังงานทั้ง 2 แบบออกจากการ ก็จะสร้างภาระที่สูงเกินไปให้แก่ประเทศชาติ นำมาซึ่งความไม่เป็นธรรมระหว่างผู้ใช้พลังงานสะอาด และผู้ไม่ใช้อีกด้วย

คำตอบของปัญหานี้คือ “ใบรับรองการผลิตพลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy Certificate: REC)” ซึ่งเป็นใบรับรองการใช้พลังงานหมุนเวียนของผู้ซื้อนั่นเอง

หลักการทำงานของ REC คือ “ผู้ซื้อ REC (Participant)” จะสั่งซื้อพลังงานหมุนเวียนจาก “ผู้ขาย REC (Registrant)” ตามจำนวนที่ต้องการ จากนั้นผู้ขายก็จะยื่นเรื่องขอการรับรองจาก “ผู้ให้การรับรอง (Issuer)” เพื่อให้ผู้ให้การรับรองดำเนินการตรวจสอบ ก่อนจะส่งมอบพลังงานสะอาดให้แก่ผู้ซื้อตามจำนวนที่ขอซื้อนั่นเอง

การทำงานของผู้ซื้อ-ผู้ขาย-ผู้ให้การรับรอง จะถูกควบคุมดูแลผ่าน “มาตรฐานใบรับรองการผลิตพลังงานหมุนเวียนนานาชาติ (International Renewable Energy Certification Standard: I-REC Standard)” ซึ่งเป็นมาตรฐานของ “มูลนิธิมาตรฐานใบรับรองการผลิตพลังงานหมุนเวียนนานาชาติ” ซึ่งมีสำนักงานใหญ่อยู่ในประเทศเนเธอร์แลนด์ 

และในประเทศไทยของเรานั้น มีการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ) เป็นผู้ให้การรับรองแต่เพียงผู้เดียวในประเทศไทย

สำหรับหน่วยของพลังงานสะอาดตามมาตรฐานนี้จะถูกเรียกว่า “เร็ค (REC)” โดยพลังงานไฟฟ้า 1 เร็ค จะเท่ากับพลังงานไฟฟ้า 1 เมกกะวัตต์-ฮาว (1,000 ยูนิต) และเมื่อมีการซื้อพลังงานไฟฟ้า 1 เร็ค ผู้ให้การรับรองจะทำหน้าที่ตรวจสอบว่า ผู้ขาย REC นั้น ป้อนพลังงานเข้าระบบกริดได้ครบจำนวนที่ได้รับคำสั่งซื้อจริงหรือไม่นั่นเอง

แล้วผู้ที่สนใจซื้อ REC จะไปหาผู้ขาย REC จากที่ไหน ? แล้วจะมั่นใจได้อย่างไรว่าผู้ขายนั้นจะมีกำลังผลิตได้มากเพียงพอ โดยไม่ถูกผู้ซื้ออื่นซื้อไปก่อนแล้ว ?

เพื่อตอบปัญหานี้ ปตท สร้าง “แพลทฟอร์ม ReAcc” ขึ้น เพื่อเป็นดิจิทัลแพลตฟอร์มกลางในการซื้อขายใบรับรองให้แก่ทั้งผู้ซื้อและผู้ขาย เพื่อให้การซื้อและการขายใบรับรอง REC นั้นง่าย ครบ จบในที่เดียว ซึ่งการทำให้ง่ายและสะดวกนี้นั้น ไม่เพียงจะช่วยให้การผลักดันการใช้พลังงานสะอาดให้เกิดขึ้นได้จริงในประเทศไทยแล้ว จะยังทำให้ธุรกิจพลังงานสะอาดนั้น เติบโตได้เร็วขึ้นอีกด้วย

ประเทศไทยของเรานั้น เป็นหนึ่งในสมาชิกประชาคมโลกที่มีความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม แสดงความมุ่งมั่นของเราต่อประชาคมโลก ด้วยการเป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) ในปี 2050 และปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero) ภายในปี 2065

การที่เราทุกคนช่วยกัน ใส่ใจ และสนับสนุนธุรกิจที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อมร่วมกันนั้น จะช่วยให้เรากลายเป็นประเทศชั้นนำด้านพลังงานสะอาดของโลกได้อย่างแน่นอน

โดย ศิราวุธ ภุมมะกสิกร

อ้างอิง :

[1] การไฟฟ้าผ่ายผลิตแห่งประเทศไทย, “RENEWABLE ENERGY CERTIFIED”, https://irecissuer.egat.co.th/
[2] EGC, “ใบรับรองเครดิตการผลิตพลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy Certificate : REC)”, https://egc.egat.co.th/rec-คืออะไร/ 

[3] International REC Standard (2015), “I-REC GUIDE – HOW I-REC WORKS”
[4] International REC Standard (2021), “EXPLANATORY DOCUMENT”
[5] Mekha V, “ทำความรู้จัก Renewable Energy Certificates หรือ “RECs””, https://www.facebook.com/watch/?v=634898427816491