สมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติสหรัฐอเมริกา องค์กรประชาสังคมขนาดใหญ่และเข้มแข็ง ที่สนับสนุนนโยบายเสรีปืนในสหรัฐอเมริกา

ภาพลักษณ์หนึ่งของสหรัฐอเมริกาที่ถูกจดจำคือ การเป็นดินแดนเสรีภาพและมีสิทธิ์พื้นฐานต่าง ๆ ที่ติดตัวมากับการก่อตั้งประเทศสหรัฐอเมริกาซึ่งรวมถึงสิทธิ์ในการครอบครองอาวุธเพื่อป้องกันตัวโดยได้มีการบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญในเรื่องนี้ควบคู่กับสิทธิ์อื่น และสิทธิ์การครอบครองอาวุธตามรัฐธรรมนูญก็ได้ส่งต่อมาถึงกฎหมายทั้งในระดับประเทศและระดับมลรัฐที่จะต้องยอมรับในหลักการพื้นฐานแต่อาจมีการปรับใช้ในเรื่องรายละเอียดกฎหมายระดับมลรัฐที่จะมีความเข้มงวดหรือผ่อนคลายแตกต่างกันไป

ซึ่งปฏิเสธไม่ได้ว่า องค์กรสำคัญที่มีบทบาทในการรณรงค์และส่งเสริมสิทธิ์การครอบครองอาวุธพร้อมกับเผยแพร่แนวคิดการสร้างสังคม “เสรีปืน” ก็หนีไม่พ้น สมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติ (National Rifle Association: NRA) ที่นอกจากจะเป็นองค์กรเกี่ยวกับการพัฒนาทักษะการใช้อาวุธนั้นก็ยังมีหน้าที่เป็นตัวกลางในการต่อรองกับนักการเมืองระดับมลรัฐและระดับชาติในเรื่องนโยบายการครอบครองอาวุธปืนให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ที่ได้ตั้งไว้

โดยที่มาของสมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติในสหรัฐอเมริกานี้ได้ก่อตั้งขึ้นใน ค.ศ.1871 โดยมีเจตนาเริ่มแรกคือ เพื่อฝึกทักษะการใช้อาวุธปืนให้มีความชำนาญมากขึ้นในหมู่สมาชิกสมาคมและมีบทบาทสำคัญในเรื่องการยิงปืนเพื่อการกีฬาผ่านการแข่งขันต่าง ๆ ตั้งแต่ช่วงต้นศตวรรษที่ 20 เป็นต้นมา 

อย่างไรก็ตาม สมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติจะเริ่มกลายเป็นหัวหอกสำคัญในการรักษาสิทธิ์การครอบครองอาวุธปืนของชาวอเมริกันอย่างจริงจัง โดยเริ่มจากการก่อตั้งแผนกกิจการด้านกฎหมายของสมาคมในปี ค.ศ.1934 เพื่อนำเสนอข้อมูลด้านกฎหมายของประเทศ ก่อนที่จะพัฒนามาเป็นการก่อตั้งสถาบันกฎหมายโดยเฉพาะในปี ค.ศ.1975 เพื่อรักษาสิทธิ์การครอบครองอาวุธตามรัฐธรรมนูญอย่างเต็มที่ผ่านกลไกสถาบันกฎหมายข้างต้น

จังหวะเดียวกันนั้น สังคมสหรัฐอเมริกาก็เริ่มมี 2 กระแสความคิดสำคัญในเรื่องสิทธิ์การครอบครองอาวุธ โดยมุมหนึ่งก็มองว่า สหรัฐอเมริกาควรรักษาหลักการตามรัฐธรรมนูญอย่างเต็มที่และส่งเสริมการครอบครองอาวุธโดยอิสระเพื่อใช้ในการป้องกันตัว ในขณะที่มุมหนึ่งก็มองว่า ควรมีการเข้มงวดการครอบครองอาวุธและลดจำนวนการถือครองอาวุธเพื่อลดความเสี่ยงด้านความปลอดภัยในสังคมสาธารณะ

แน่นอนว่า สมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติและเครือข่ายย่อมเป็นแกนสำคัญของแนวคิดเสรีปืนในสหรัฐอเมริกาอยู่แล้วในฐานะผู้มีส่วนได้ส่วนเสียกับเรื่องนี้โดยตรง และแม้ว่าแนวคิดเสรีปืนกับแนวคิดการให้สิทธิ์ครอบครองอาวุธจะดูเหมือนกัน แต่ที่จริงแล้วกลับมีความต่างกันอยู่พอสมควรในเรื่องรายละเอียดเบื้องลึก

เพราะแนวคิดเสรีปืนคือ การส่งเสริมให้ครอบครองอาวุธป้องกันตัวประจำกายอย่างเต็มที่โดยไม่จำกัดถึงพลังการยิงของอาวุธที่มีอยู่เพื่อใช้ในการป้องกันตัว ในขณะที่แนวคิดการครอบครองอาวุธปืนคือ การให้สิทธิ์ประชาชนมีอาวุธไว้ป้องกันตัวตามรัฐธรรมนูญแต่สามารถเพิ่มเติมเงื่อนไขต่าง ๆ ให้เหมาะสม เพื่อลดความเสี่ยงของการใช้อาวุธในทางที่ผิดและเพิ่มความปลอดภัยในสังคมส่วนใหญ่

ไม่ว่า จะเป็นการลงทะเบียนการเป็นเจ้าของอาวุธปืนซึ่งมีไว้เพื่อระบุตัวตน การเก็บประวัติทางคดีความของผู้ถือครองอาวุธเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการพิจารณาในเรื่องการครอบครองอาวุธ รวมทั้งการจำกัดสิทธิ์การพกพาอาวุธพร้อมยิงในที่สาธารณะโดยไม่มีเหตุอันควรตามสถานที่ต่าง ๆ และวิธีการอื่น ๆ ในการกำกับดูแลการครอบครองอาวุธและลดความเสี่ยงจากอาชญากรรมเกี่ยวกับอาวุธปืน

ยิ่งกว่านั้น ในบางมลรัฐก็มีกฎหมายการครอบครองอาวุธที่ค่อนข้างเข้มงวดกว่ามลรัฐส่วนใหญ่ เช่น การจำกัดไม่ให้ครอบครองอาวุธปืนไรเฟิลจู่โจมแบบอัตโนมัติและกึ่งอัตโนมัติ การจำกัดพลังทำลายล้างของอาวุธปืนพกขนาดเล็กไม่ให้มีจำนวนกระสุนมากเกินกำหนด รวมทั้งการเข้มงวดกระบวนการออกใบอนุญาตการครอบครองอาวุธผ่านการลงทะเบียนและมีการตรวจสอบคุณสมบัติที่จะมีความเข้มงวดมากกว่ากระบวนการโดยปกติทั่วไป

ทว่า ในเรื่องสิทธิ์การครอบครองอาวุธปืนนั้นก็ได้กลายเป็นหัวข้อร้อนแรงในสังคมอเมริกันด้วยเหตุผลหลายอย่างที่ไม่ใช่เพียงเหตุการณ์การกราดยิงที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องกับการเมืองในระดับมลรัฐและระดับชาติโดยตรง เพราะสิทธิ์การครอบครองอาวุธปืนคือนโยบายสำคัญที่พรรคการเมืองขนาดใหญ่อย่างรีพับลิกันใช้ในการหาเสียงในพื้นที่ฐานเสียงของพรรคซึ่งมักเป็นพื้นที่ชนบทส่วนใหญ่ของประเทศ

ในขณะที่พรรคเดโมแครตที่เป็นพรรคการเมืองขนาดใหญ่คู่แข่งก็เป็นตัวตั้งตัวตีในการพยายามออกกฎหมายการจำกัดสิทธิ์การครอบครองอาวุธเพื่อดึงดูดฐานเสียงของพรรคซึ่งมักเป็นผู้คนในเขตเมือง มีกรอบความคิดเสรีนิยมทางสังคม และมีแนวคิดว่า ภาครัฐควรดูแลความปลอดภัยของสาธารณะ จึงสนับสนุนการจำกัดการครอบครองอาวุธอย่างเต็มที่ซึ่งรวมทั้งการออกกฎหมายเข้มงวดอาวุธในมลรัฐบางส่วนที่พรรคเดโมแครตมีอำนาจ ซึ่งจุดประสงค์โดยเนื้อใน คือเพื่อสนองประโยชน์ทางการเมืองของพรรคเดโมแครตและบั่นทอนพรรคการเมืองคู่แข่งไปด้วยในเวลาเดียวกัน

ตรงนี้จึงทำให้การผลักดันนโยบายสาธารณะที่เกี่ยวข้องกับสิทธิ์การครอบครองอาวุธนั้น ประสบความยากลำบากจากทั้งประเด็นด้านบัญญัติรัฐธรรมนูญ ประเด็นด้านการเมืองที่ทั้ง 2 ฝ่ายต่างก็หยิบมาใช้ในทางการเมือง รวมทั้งการเข้าไปแผ่อิทธิพลของสมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติเข้าสู่การเมืองระดับมลรัฐและระดับชาติโดยตรง ซึ่งต่างก็เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้การผลักดันนโยบายเข้มงวดอาวุธในระดับชาตินั้น แทบจะเป็นไปไม่ได้เลยในสถานการณ์ปัจจุบัน 

ยังไม่นับถึงความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างนักการเมืองพรรคริพับลิกันบางส่วนที่มีแนวคิดสนับสนุนสังคมเสรีปืนกับสมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติและการสนับสนุนทางการเงินมากมายจากทางสมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติที่มีรายได้หลายทางนั้นก็ทำให้นโยบายและแนวคิดของสมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติกลายเป็นความคิดที่เสียงดังและส่งผลต่อสังคมสาธารณะในสหรัฐอเมริกาทั้งด้วยอิทธิพลทางการเมืองและอิทธิพลทางสังคมที่มีอยู่อย่างหนาแน่น

สุดท้ายนี้ การเข้ามามีบทบาทของสมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติในการพิทักษ์รักษาสิทธิ์การครอบครองอาวุธปืนในสหรัฐอเมริกาและผลักดันแนวคิดสังคมเสรีปืนนั้น สิ่งที่น่าสนใจจริง ๆ ไม่ใช่เพียงกรอบความคิดและจังหวะการผลักดันที่สมาคมได้หยิบขึ้นมาเท่านั้น แต่กลับเป็นเรื่องวิธีการมากกว่าที่มีการจัดตั้งเป็นองค์กรอย่างเป็นระบบ มีการใช้กระแสทางการเมืองและสังคมให้เป็นประโยชน์ต่อการเคลื่อนไหวขององค์กร 

รวมทั้งการใช้พลังขององค์กรประชาสังคมที่มีหน้าตาเป็นเหมือนกลุ่มประชาชนที่มีความคิดคล้ายคลึงกันแต่กลับมีการขับเคลื่อนอย่างเป็นระบบและใช้สภาพแวดล้อมทางการเมืองของสหรัฐอเมริกาให้เกิดประโยชน์สูงสุดสำหรับการขับเคลื่อนความคิดขององค์กรให้เกิดขึ้นจริงและสามารถรักษาความสำเร็จนี้ไว้ได้ ซึ่งสมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติเป็นเพียงหนึ่งในองค์กรภาคประชาสังคมในระดับภาพใหญ่ที่มีหน้าตาเป็นเหมือนกลุ่มคนรวมตัวกัน แต่จริง ๆ แล้วกลับมีบทบาทสำคัญมากมายในสังคมภาพใหญ่ไม่แพ้พรรคการเมืองเลยทีเดียว

โดย ชย