หนี้ครัวเรือนไทยสูงเกินความเสี่ยง ธปท.เผย วัยเกษียณหนี้ท่วมกว่า 4 แสนบาท หนี้นอกระบบกว่า 5.4 หมื่นบาท
ธปท.เปิด 4 แนวทางแก้หนี้ครัวเรือน หลังพบสูงเกินความเสี่ยงของ BIS หวั่นฉุดรั้งเศรษฐกิจและนำไปสู่ปัญหาสังคม สุขภาพจิต และอาชญากรรม
น.ส.สุวรรณี เจษฎาศักดิ์ ผู้ช่วยผู้ว่าการสายกำกับสถาบันการเงิน 1 ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) กล่าวว่า จากการติดตามปัญหาหนี้ครัวเรือนไทย และการเร่งปรับโครงสร้างหนี้มาต่อเนื่อง ธปท. พบว่า หนี้ครัวเรือนของไทยยังอยู่ในระดับสูงมาก โดยล่าสุดไตรมาส 3 ปี 2565 อยู่ในระดับ 86.8% ของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (จีดีพี) แม้จะลดลงจากระดับสูงสุดที่ 90.1% แต่เป็นการลดลงจากตัวจีดีพีที่เพิ่มขึ้น แต่ไม่ได้เกิดขึ้นจากตัวหนี้ของคนไทยที่ลดลง
และหากไม่ได้เร่งแก้ไขอะไรเลย หนี้ครัวเรือนของไทยในปี 2570 ยังจะอยู่ระดับ 84% ของจีดีพี ซึ่งสูงกว่ามาตรฐานธนาคารเพื่อการชำระหนี้ระหว่างประเทศ (BIS) ที่กำหนดอัตราสูงสุดไว้ที่ 80% ซึ่งจะทำให้เกิดการฉุดร้ังการขยายตัวของเศรษฐกิจ เพราะรายได้ส่วนใหญ่ต้องเอาไปจ่ายคืนหนี้แทนการใช้จ่าย และยังจะกระทบเสถียรภาพของสถาบันการเงิน อีกทั้งยังจะก่อให้เกิดปัญหาทางสังคม สุขภาพจิต และอาชญากรรม
ทั้งนี้ จากการสำรวจลูกหนี้ ธปท.พบ 8 ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับหนี้ของคนไทย ดังนี้
1.คนไทยเป็นหนี้เร็ว โดย 58% ของคนอายุ 25-29 ปีเริ่มเป็นหนี้บัตรเครดิต หนี้ส่วนบุคคล หนี้รถยนต์ มอเตอร์ไซค์ และ 1 ใน 4 หรือ 25% ของคนกลุ่มหนี้เป็นหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (เอ็นพีแอล)
2.คนไทยเป็นหนี้เกินตัว โดยพบว่า เกือบ 30% ของลูกหนี้บัตรเครดิตและหนี้ส่วนบุคคลมีหนี้เกิน 4 บัญชีต่อคน วงเงินรวมต่อคนสูงถึง 10-25 เท่าของรายได้ในแต่ละเดือน จนทำให้รายได้เกินกว่าครึ่งต้องเอาไปจ่ายคืนหนี้ ใช้จ่ายไม่พอและอาจต้องไปก่อหนี้นอกระบบ
3.คนไทยเป็นหนี้โดยไม่ได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดย 4 ใน 5 ของปัญหาในขั้นตอนการเสนอขายสินเชื่อของสถาบันการเงิน คือ ลูกหนี้มักได้รับข้อมูลไม่ครบถ้วน ไม่ถูกต้อง
4.เป็นหนี้เพราะมีเหตุจำเป็น และที่สำคัญคือกว่า 62% ของครัวเรือนไทยมีเงินออมเผื่อฉุกเฉินไม่เพียงพอ และหากเกิดเหตุที่ทำให้รายได้ลดลง 20% จะมีครัวเรือนเกินครึ่งที่มีเงินไม่พอจ่ายหนี้
5.คนไทยเป็นหนี้นาน โดยมากกว่า 1 ใน 4 ของคนอายุเกิน 60 ปี ยังมีภาระหนี้ที่ต้องผ่อนชำระ โดยมีหนี้เฉลี่ยสูงกว่า 415,000 บาทต่อคน และใช้วิธีผ่อนจ่ายขั้นต่ำ ซึ่งทำให้หนี้ไม่หมดเสียที
6.หนี้เสียของไทยอยู่ในระดับสูง โดยลูกหนี้ 10 ล้านบัญชีที่เป็นหนี้เสีย และเกือบครึ่งหรือ 4.5 ล้านบัญชี พบว่าเพิ่งเป็นหนี้เสียในช่วงโควิด-19
7.คนไทยเป็นหนี้ไม่จบสิ้น โดยเกือบ 20% ของบัญชีหนี้เสียแม้ว่าจะถูกยื่นฟ้องแล้ว และ 1 ใน 3 ของลูกหนี้ในคดีที่จบด้วยการยึดทรัพย์มาขายทอดตลาดแล้ว ก็ยังปิดหนี้ไม่ได้ยังเหลือหนี้สินที่ต้องจ่ายต่อเนื่อง
8.คนไทยเป็นหนี้นอกระบบจำนวนมาก โดยจากการสำรวจของ ธปท.พบว่า 42% ของกว่า 4,600 ครัวเรือนที่สุ่มตัวอย่างจากทั่วทุกภูมิภาคมีหนี้นอกระบบเฉลี่ยคนละ 54,300 บาท
ทั้งนี้ ธปท.เสนอแนวทางการแก้หนี้ครัวเรือนอย่างยั่งยืน โดยแบ่งออกเป็น 4 ด้าน คือ
1.หนี้เสียที่มีอยู่ในปัจจุบันต้องเร่งแก้ให้เร็วที่สุด โดยเฉพาะหนี้เสียที่เกิดขึ้นช่วงโควิดซึ่งเป็นหนี้ส่วนบุคคล และหนี้ในภาคเกษตรเป็นส่วนใหญ่ โดยจะเร่งรัดการปรับโครงสร้างหนี้ตามมาตรการแก้หนี้ระยะยาว กำหนดให้เจ้าหนี้ต้องมีบริการให้คำปรึกษาแก้หนี้ที่สอดคล้องกับสถานการณ์ของลูกหนี้ รวมทั้งการสร้างตัวช่วยลูกหนี้ โดยให้มีบริษัทคนกลางทำหน้าที่ให้คำแนะนำด้านการแก้หนี้และผู้ไกล่เกลี่ยหนี้ของกระทรวงยุติธรรม รวมทั้งการผลักดันให้มีกฎหมายที่ช่วยให้ลูกหนี้รายย่อยทั่วไปที่ไปต่อไม่ไหวได้เข้ากระบวนการฟื้นฟู หรือขอล้มละลายได้ด้วยตนเอง
2.การแก้หนี้ที่เป็นปัญหาเรื้อรัง จะหาแนวทางให้ลูกหนี้เห็นทางปิดจบหนี้ได้ โดยผลักดันให้มีแนวทางแก้ไขปัญหา โดยเริ่มจากหนี้บัตรกดเงินสดที่เป็นหนี้เรื้อรังของลูกหนี้กลุ่มเปราะบาง ที่มีอายุมากและมีปัญหาทางการเงินรุนแรงก่อน
3.การลดหนี้ใหม่ที่เพิ่มขึ้นเร็วและอาจเป็นหนี้เสียหรือเรื้อรังในอนาคต โดย ธปท. จะออกเกณฑ์เพื่อให้เจ้าหนี้ปล่อยสินเชื่อด้วยความรับผิดชอบ (responsible lending) และกำหนดให้เจ้าหนี้ปล่อยสินเชื่อโดยคำนึงถึงความสามารถในการจ่ายหนี้คืนและลูกหนี้ยังมีเงินเหลือพอดำรงชีพ (macroprudential policy) รวมถึงสร้างแรงจูงใจให้เจ้าหนี้สินเชื่อรายย่อยคิดอัตราดอกเบี้ยตามความเสี่ยงของลูกหนี้แต่ละราย (risk-based pricing) พร้อมผลักดันให้เจ้าหนี้อื่นเห็นพฤติกรรมดีของลูกหนี้ เพื่อกระตุ้นการรีไฟแนนซ์หนี้ไปยังดอกเบี้ยที่ถูกลง
4.ติดตามข้อมูลหนี้ที่ยังไม่อยู่ในตัวเลขหนี้ในหนี้ครัวเรือน เช่น หนี้เพื่อการศึกษา (กยศ.) สินเชื่อสหกรณ์และหนี้นอกระบบ เพื่อช่วยแก้ไขและผลักดันให้มีการใช้ประโยชน์จากฐานข้อมูลต่างๆ เพื่อประเมินและติดตามสินเชื่อ เช่น ข้อมูลพฤติกรรมการจ่ายเงิน เพื่อให้ลูกหนี้เข้าถึงสินเชื่อในระบบมากขึ้นและด้วยต้นทุนการกู้ยืมที่ตรงตามความเสี่ยงของตน ทั้งนี้ ธปท.จะทยอยออกแนวนโยบายแก้ปัญหาในแต่ละเรื่องออกมาตั้งแต่ไตรมาสที่ 2 ไปจนถึงสิ้นปีนี้
#TheStructureNews
#หนี้ครัวเรือน #ธปท
Green Finance ธ.กรุงเทพ เอาใจคนอยากอัพเกรดบ้าน ให้ประหยัดพลังงาน-รองรับผู้สูงอายุ/ผู้พิการ กับโครงการ ‘สินเชื่อบัวหลวงพูนผลกรีน’
เรือนจำบางขวาง เปิดบริการซัก-อบ-รีด พร้อมระบบ Drive-Thru Service เป็นครั้งแรก หลังผุดไอเดีย ‘สร้างอาชีพให้ผู้ต้องขัง’ สำเร็จ
ควรแสดงออกอย่างถูกวิธี ‘อัษฎางค์’ แนะฝ่ายรักสถาบันควรแสดงออกให้ถูก แสดงความรักกันให้เต็มที่ แต่ไม่ควรใช้ความรุนแรง เพราะจะเข้าทางฝ่ายตรงข้าม และถูกนำไปปั่นต่อ
ศิราวุธ ภุมมะกสิกร
อดีตวิศวกรโครงการ ระดับผู้จัดการ จบปริญญาตรีวิศวกรรมเครื่องกล จาก พระจอมเกล้าธนบุรี และ โท ด้าน Advanced Manufacturing Engineering จาก University of South Australia มีความสนใจในเรื่องประวัติศาสตร์ การเมือง และสวัสดิการสังคม