รู้จัก ‘คาซาน’ เรือดำน้ำรัสเซียที่สร้างความวิตกให้สหรัฐฯ หลังเข้าซ้อมรบกับคิวบา จนสหรัฐต้องส่งเรือดำน้ำ เรือลาดตระเวนและฝูงบินคอยประกบอีกด้าน

กลายเป็นกระแสความตึงเครียดที่เกิดขึ้นไปทั่วโลก หลังจากที่กองเรือรบของรัสเซีย 4 ลำ ได้เดินทางไปถึงท่าเรือในกรุงฮาวานาประเทศคิวบา เมื่อวันที่ 12 มิ.ย. 2567 โดยกองเรือรบดังกล่าวประกอบได้ด้วย เรือดำน้ำ “คาซาน”, เรือฟริเกต “พลเรือเอกกอร์ชคอฟ” และเรือสนับสนุนอีก 2 ลำ แต่ถึงแม้ว่าจะมีเรือที่มีขีดความสามารถในการทำการรบไปด้วย 2 ลำ แต่ทั่วโลกกลับจับตาไปที่เรือดำน้ำคาซานแต่เพียงลำเดียว

สหรัฐ ถือเป็นประเทศที่ได้รับแรงกดดันจากการมาถึงของกองเรือกองนี้มากที่สุด เนื่องจากกรุงฮาวานานั้นอยู่ห่างจากรัฐฟอริดาเพียง 150 กิโลเมตรเท่านั้น อยู่ในระยะที่เรือรบทั้ง 2 ซึ่งมีการติดตั้งขีปนาวุธนำวิธีเพื่อการโจมตีภาคพื้นดินความเร็วเหนือเสียง “เซอร์คอน (Zircon)” พิสัยทำการ 1,000 กิโลเมตรสามารถทำการโจมตีได้

นอกจากนี้ เซอร์คอนสามารถทำความเร็วได้ถึง 9 มัค หรือ 11,000 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ซึ่งหมายความว่าขีปนาวุธเซอร์คอนสามารถเดินทางไปถึงเป้าหมายที่อยู่ห่างออกไป 1,000 กิโลเมตรได้ภายในระยะเวลาไม่ถึง 6 นาที อีกทั้งยังสามารถบรรจุหัวรบนิวเคลียร์ได้อีกด้วย

ทั้งนี้ทางการรัสเซียได้มีการแถลงก่อนหน้านี้แล้วว่ากองทัพเรือรัสเซียจะเดินทางไปซ้อมรบร่วมกับคิวบา ในมหาสมุทรแอตแลนติก”  และทางการสหรัฐแถลงเมื่อวันที่ 13 มิ.ย. 1 วันหลังจากที่กองเรือรบเดินทางไปถึงว่า “แน่นอนว่าเราจริงจังกับเรื่องนี้ แต่การซ้อมรบในครั้งนี้จะไม่เป็นภัยคุกคามกับสหรัฐ”

แต่ในทางปฏิบัติกองทัพเรือสหรัฐได้ส่งเรือดำน้ำพลังงานนิวเคลียร์ USS Helena ไปจอดเทียบท่าที่ฐานทัพเรืออ่าวกวนตานาโมของสหรัฐในคิวบา รวมไปถึงการส่งเรือพิฆาต (Destroyer) 3 ลำ เรือลาดตระเวนชายฝั่ง 1 ลำ อีกทั้งยังส่งเครื่องบิน P-8 โพเซดอน ซึ่งเป็นเครื่องบินสำหรับการไล่ล่าเรือดำน้ำโดยเฉพาะอีกด้วย

ซึ่งนี่แสดงให้เห็นได้ว่า สิ่งที่สหรัฐกังวลมากที่สุดคือ “เรือดำน้ำคาซาน” ลำนี้

— เรือดำน้ำคาซาน —

เป็นเรือดำน้ำบรรทุกขีปนาวุธนำวิถีพลังงานนิวเคลียร์ชั้น “ยาเซน (Yasen)” มีระวางขับน้ำขณะดำ 13,800 ตัน ขับเคลื่อนด้วยพลังงานจากเตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์เจน 4 ซึ่งเป็นเจนล่าสุดของโลก มีขีดความดำน้ำต่อเนื่องได้ยาวนานถึง 90 วัน

“เรือชั้นเซเวอโรดวิส (ชื่อเรียกขานเรือดำน้ำชั้นยาเซนของ NATO) เป็นเรือดำน้ำรุ่นใหม่ล่าสุดที่มีขีดความสามารถมาก มันเงียบมากซึ่งนี่เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในการทำสงครามเรือดำน้ำ” พลเรือเอก เจมส์ โฟกโก ผู้บัญชาการกองเรือสหรัฐภาคพื้นยุโรป กล่าวในรายการ 60 minutes เมื่อวันที่ 29 เม.ย. 2562

และรายการดังกล่าวยังรายงานเพิ่มเติมด้วยว่า ในฤดูร้อนของปีก่อน เรือดำน้ำของรัสเซียหลายลำ เล็ดลอดเข้าไปในมหาสมุทรแอตแลนติก และสามารถเล็ดลอดการตรวจจับได้ยาวนานถึง 4 สัปดาห์อีกด้วย 

“ถ้านี่เป็นช่วงวิกฤติ เหตุการณ์เช่นนี้ถือเป็นหายนะ” รายการ 60 minutes ระบุ

ศักยภาพในการซ่อนพรางของเรือดำน้ำชั้นยาเซน ลักษณะนี้จึงถือเป็นภัยคุกคามที่มองไม่เห็น คาดการณ์ไม่ได้ของสหรัฐและพันธมิตร นอกจากนี้ทางการรัสเซียดูจะไม่ใส่ใจกับความพยายามในการตามประกบเรือดำน้ำคาซานของสหรัฐมากนัก โดยระบุว่า นี่เป็นเรื่องที่คาดการณ์เอาไว้อยู่แล้วด้วย

— นัยยะทางยุทธศาสตร์ —

มหาสมุทรแอตแลนติก นอกจากเป็นน่านน้ำที่เชื่อมโยงเส้นทางการค้าระหว่างสหรัฐและพันธมิตรยุโรปแล้ว ใต้มหาสมุทรแอตแลนติก ยังมีการวางแนวเคเบิลอินเตอร์เน็ตระหว่างสหรัฐและยุโรปมากถึง 99.4% อีกด้วย ถือได้ว่าเป็นกระดูกสันหลังด้านการสื่อสารของสหรัฐและยุโรป

นอกจากนี้ การมาถึงของกองเรือรบรัสเซีย ยังมาในช่วงเวลาที่สหรัฐและพันธมิตรยุโรปกำลังเตรียมการตอบโต้กองทัพรัสเซียในสมรภูมิยูเครน อีกทั้งยังมีความพยายามที่จะยึดทรัพย์สินของรัสเซีย เพื่อนำไปเป็นค่าใช้จ่ายในการทำสงครามตอบโต้รัสเซียของยูเครนอีกด้วย

ถึงแม้ว่าทางการรัสเซียจะประกาศว่า เป็นเพียงการซ้อมรบร่วมกับคิวบา ชาติพันธมิตรที่เก่าแก่ของรัสเซีย แต่ทะเลแคริเบียน ก็ไม่ต่างอะไรกับหลังบ้านของสหรัฐ แค่ใครจะไปรู้ว่าขีปนาวุธความเร็วเหนือเสียงจะถูกยิงออกมาจากใต้น้ำที่ไหน เมื่อไร

ความรู้สึกของวอชิงตันในเวลานี้ จึงไม่ต่างอะไรกับการถูกรัสเซียเอาปืนจ่อหัวเลย

เนื้อหาโดย : กองบรรณาธิการ The Structure