ตลาดรีไซเคิลแบต EV จีน เติบโต 14 เท่า อุตสาหกรรมแบตเตอรีจีนเติบโตอย่างก้าวกระโดด ครองความเป็นเจ้าตลาด อันดับ 1 ของโลก

กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ (DITP) รายงานว่า มณฑลเสฉวนมีทรัพยากรลิเธียมและพลังงานหมุนเวียนที่อุดมสมบูรณ์ และมีข้อได้เปรียบในการพัฒนาอุตสาหกรรมแบตเตอรี่ 

หลายปีที่ผ่านมามณฑลเสฉวนได้พัฒนาอุตสาหกรรมแบตเตอรี่พลังงานอย่างจริงจัง สำหรับเมืองหยีปินเป็นเมืองที่สำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมแบตเตอรี่ของมณฑลเสฉวน ได้แนะนําบริษัทแบตเตอรี่ชั้นนําเพื่อตั้งฐานการผลิตตั้งแต่ปี 2562 

โดยมุ่งเน้นสร้างระบบนิเวศห่วงโซ่อุตสาหกรรมแบบวงปิดที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมของแบตเตอรี่ตั้งแต่วัตถุดิบต้นน้ำไปจนถึงส่วนประกอบ และพลังงานเซลล์แบตเตอรี่และยานพาหนะพลังงานใหม่ 

รวมถึงรีไซเคิลแบตเตอรี่และนำมาใช้งานใหม่ ซึ่งได้กลายเป็นหนึ่งในภูมิภาคที่มีห่วงโซ่อุตสาหกรรมแบตเตอรี่พลังงานที่สมบูรณ์ที่สุดและความสามารถในการสนับสนุนความร่วมมือที่แข็งแกร่งที่สุดในประเทศจีน

นอกจากมณฑลเสฉวนแล้ว อุตสาหกรรมผลิตแบตเตอรี่ของจีนส่วนใหญ่กระจายอยู่ที่มณฑลเจียงซู มณฑลกวางตุ้ง และมณฑลฝูเจี้ยน ซึ่งสามมณฑลนี้มีผลผลิตคิดเป็นร้อยละ 50 ของทั้งประเทศ คาดการณ์ว่า ขนาดของตลาดแบตเตอรี่ของโลกในปี 2568 มีมูลค่ามากกว่า 1.5 ล้านล้านหยวน 

โดยประเทศจีนคิดเป็นร้อยละ 60 สำหรับปริมาณการจำหน่ายรภยนต์พลังงานใหม่ของจีน ในปี 2567 มีประมาณ 17.15 ล้านคัน เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 20 โดยประกอบด้วยรถ BEV จำนวน 12.63 ล้านคัน และ รถ PHEV จำนวน 452 ล้านคัน 

จนถึงสิ้นปี 2567 รถยนต์พลังงานใหม่ของจีนมีจำนวนสูงถึง 31.4 ล้านคัน สำหรับการใช้แบตเตอรี่มีปริมาณสูงเป็นอันดับหนึ่งของโลก คาดการณ์ว่าถึงปี 2573  กําลังการผลิตที่ติดตั้งของแบตเตอรี่จะมากกว่า 1,300 GW

อายุการใช้งานเฉลี่ยของแบตเตอรี่พลังงานอยู่ที่ 5-8 ปี ทำให้แบตเตอรี่จากรถยนต์พลังงานใหม่ประมาณ 4 ล้านคันที่ผลิตในช่วงปี 2561-2563 จะหมดอายุการใช้งานในช่วงเวลาปี 2568 – ปี2570 

และสำหรับตลาดการรีไซเคิลแบตเตอรี่สำหรับยานยนต์พลังงานใหม่ของจีนในปี 2567 มีมูลค่ามากกว่า 10,000 ล้านหยวน ถึงปี 2573 คาดว่ามูลค่าทางตลาดจะถึง 140,000 ล้านหยวน ซึ่งเพิ่มขึ้นมากกว่า 14 เท่า เมื่อเทียบกับมูลค่าตลาดจริงในปี 2567 ซึ่งแสดงให้เห็นว่าอุตสาหกรรมรีไซเคิลแบตเตอรี่รถยนต์ในจีนเติบโตก้าวกระโดดและมีศักยภาพอย่างมหาศาล

สำหรับการรีไซเคิลแบตเตอรี่ของรถยนต์พลังงานใหม่ของจีนในปัจจุบันมีสองวิธี ได้แก่ การใช้ซ้ำโดยปรับต่อและการใช้ประโยชน์ใหม่ วิธีการใช้ซ้ำโดยปรับต่อคือเมื่อความจุของแบตเตอรี่เหลืออยู่ระหว่าง 50% ถึง 80% บริษัทรีไซเคิลจะแยกชิ้นส่วนและประกอบแบตเตอรี่ใหม่เพื่อนำไปใช้ต่อในระบบไฟฟ้าฉุกเฉินหรืออุปกรณ์เก็บพลังงาน 

ส่วนกรณีที่ความจุแบตเตอรี่เหลือต่ำกว่า 40% จะใช้วิธีการแยกองค์ประกอบทางเคมีเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่ในการผลิตแบตเตอรี่ใหม่ 

โดยราคาจัดซื้อแบตเตอรี่ที่หมดอายุอยู่ที่ 7,600 – 8,600 หยวนต่อตัน ปัจจุบันทรัพยากรหลัก เช่น นิกเกิล ลิเธียม และโคบอลต์ได้กลายเป็นจุดการแข่งขันที่สำคัญในตลาดจีน 

เนื่องจากว่าไม่สามารถตอบสนองความต้องการทางตลาดได้ ในขณะเดียวกัน นโยบายการส่งออกแร่ดังกล่าวของต่างประเทศ เช่น อินโดนีเซีย ที่มีการเข้มงวดขึ้น ดังนั้น ส่งเสริมให้บริษัทผลิตแบตเตอรี่ของจีนเร่งไปลงทุนและบุกตลาดในต่างประเทศ

DITP ให้ความเห็นว่า การพัฒนาที่รวดเร็วของรถยนต์พลังงานใหม่ของจีน ผลักดันให้อุตสาหกรรมแบตเตอรีมีการเติบโตอย่างก้าวกระโดด ในขณะเดียวกัน ก็มีการส่งเสริมให้การพัฒนาของอุตสาหกรรมรีไซเคิลแบตเตอรี่รถยนต์ในจีน 

โดยปัจจุบันจีนได้สร้างพื้นที่บริการรีไซเคิลแบตเตอรี่มากกว่า 10,400 แห่งที่ทั่วประเทศจีน ซึ่งมีความสามารถในการรีไซเคิลแบตเตอรี่ที่หมดอายุในเบื้องต้นอุตสาหกรรมการรีไซเคิลแบตเตอรี่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อผู้บริโภคทั่วไปในหลายด้าน 

ประการแรก ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีการรีไซเคิลและอัตราการรีไซเคิลที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจะช่วยลดต้นทุนวัตถุดิบของแบตเตอรี่ใหม่ ส่งผลให้ราคาจำหน่ายของรถยนต์พลังงานใหม่ลดลง 

ประการที่สอง ทำให้ระบบประเมินสภาพแบตเตอรี่มีมาตรฐานระดับประเทศและเทคโนโลยีการรีไซเคิลที่สมบูรณ์แบบมากขึ้นจะสร้างมูลค่าตลาดที่เสถียรให้แบตเตอรี่ที่หมดอายุ ช่วยอำนวยความสะดวกให้ผู้ซื้อรถยนต์พลังงานใหม่มือสองได้ดียิ่งขึ้น 

นอกจากนี้ยังมีส่วนสำคัญในการรักษาสิ่งแวดล้อมโดยลดการปล่อยของเสียอันตราย ทั้งนี้ การเติบโตของอุตสาหกรรมรีไซเคิลแบตเตอรี่ของจีนจะเป็นโอกาสในการเชิญชวนบริษัทแบตเตอรี่รถยนต์ในจีนไปลงทุนที่ไทย เพื่อนำองค์ความรู้มาพัฒนาอุตสาหกรรมดังกล่าวในประเทศไทยต่อไป

อ่านรายงานฉบับเต็มของ DITP – https://www.ditp.go.th/post/198709